Miejsce Tradycji

W latach przełomowych i trudnych dla naszego narodu Karczówka odgrywała szczególną rolę, jako miejsce ułatwiające spotykanie się bliskich sobie ludzi na tle piękna natury ziemi i nieba.

Helena Wolny

Miejsce Tradycjii

Karczówka od wieków jest miejscem kultywowania tradycji religijnych, społecznych i kulturowych. Już w XVIII wieku odbywały tutaj się tzw. „majówki”. Uczestniczyła w nich młodzież z Kielc i okolicznych miejscowości, która w dniu patrona młodzieży – św. Stanisława, spędzała cały dzień pełen muzyki i zabaw w karczówkowskim lesie.

W czasach gdy klasztor na Karczówce należał do zakonu oo. bernardynów odbywały się tu uroczystości odpustowe związane z kultem świętych franciszkańskich (św. Antoniego – 13 czerwca, św. Franciszka z Asyżu – 4 października), a także związane z patronem parafii – św. Karolem Boromeuszem – w dniu 4 listopada.

Bogatą tradycję Karczówki stanowiły w czasach bernardyńskich święta związane z kultem Matki Boskiej, które również traktowano jako doroczne uroczystości odpustowe. Święta te, gromadziły tłumy wiernych.

Podobnie jak patrona kościoła – św. Karola Boromeusza, również św. Teklę czczono jako orędowniczkę w czasach zarazy i pożarów, a w dniu jej wspomnienia (23 października) obchodzono doroczny odpust.

Z tradycją bernardyńską wiążą się również wędrówki wzdłuż stacji Męki Pańskiej. Stacje drogi krzyżowej poprowadzone zostały na osi pomiędzy kieleckim Wzgórzem Zamkowym z Bazyliką Katedralną, a Karczówką.

Z kolei kult św. Barbary wiązał się z tradycją górniczą. W uroczystościach w bernardyńskim klasztorze, odbywających się 4 grudnia, uczestniczyli górnicy z okolicznych wsi: Białogona, Czarnowa i Miedzianej Góry.

Aktualnie opiekujący się klasztorem księża pallotyni pielęgnują historyczne tradycje kultu św. Barbary i św. Karola Boromeusza. Ważnymi uroczystościami są m.in. doroczne procesje eucharystyczne urządzane na Karczówce w niedziele w oktawie Bożego Ciała.

W latach stanu wojennego Karczówka była miejscem spotkań kieleckiej inteligencji. Gromadziła działaczy społecznych, kulturalnych, środowiska patriotyczne.

Pallotyni z Karczówki kultywują również tradycje niepodległościowe, związane z powstaniem styczniowym 1863 roku. Od lat, w rocznicę wybuchu powstania, wraz ze środowiskami niepodległościowymi organizują uroczystości upamiętniające powstanie na ziemi świętokrzyskiej i udział Klasztoru w tamtych wydarzeniach. Przy pomniku z 1930 roku, postawionym ku czci poległych w powstaniu styczniowym wygłaszany jest Apel Poległych, poprzedzony modlitwą. Na pomniku została wmurowana tablica z napisem: „Zbiorowa mogiła powstańców 1863”.